تحوّل الفاظ و معاني

                                                                                                                                            

   آيا هر زبان صورت واحدي دارد؟ -  موارد تحوّل زبان -  علل تحوّل -  انواع تحوّل

 

   هر زباني در هر زمان در حال تحوّل است . اين تحوّل موجب تغيير جنبه هاي  گوناگون زبان مي شود : صورت الفاظ تغيير مي كند ؛ خود الفاظ عوض مي شوند ؛ ترتيب كلمات در جمله و عبارت ديگرگون مي شود ؛ واك ها و شيوه ي تركيب آن ها  با وضع پيشين متفاوت مي گردد. واك هاي نو و كلمه هاي نو به وجود مي آيد، طرزهاي نو در ساختمان جمله و عبارت ايجاد مي شود ، واك هاي كهن و تركيبات پيشين كم كم از رواج مي افتد تا يكسره فراموش شود .

   براي دريافتن علل تحوّل زبان و انواع اين تحوّْل ، توجّه به دو نكته لازم است :

 

ادامه نوشته

ّپاسخ رابعه

 

   نقل است كه جمعي به امتحان پيش او [ رابعه  عدويه ] رفتند و گفتند : « همه ي فضايل بر سر

 مردان نثار كرده اند و تاج مروّت بر سر مردان نهاده اند و كمر كرامت  بر ميان مردان بسته اند .

هرگز نبوّت برهيچ زني  فرود نيامده است . تواين لاف از كجا مي زني ؟ » رابعه گفت : « اين همه 

 كه  گفتي ، راست است . امّا مني و خود دوستي و خودپرستي ا نا ربُّكم الاعلي  از گريبان هيچ زن

برنيامده است  و هيچ زني هرگز مخنّث نبوده است . »

 

حرف حساب

   آیت اللّه شهید مدرّس  نسبت به فرمانفرما زیاد انتقاد می کرد . فرمانفرما  به وسیله ی یکی

 از دوستان مدرّس به او پیغام فرستاد که : «  خواهش می کنم حضرت ایت اللّه این قدر پا روی دم

من نگذارند . »

   شهید مدرّس  در پاسخ  گفت : «  به  فرمانفرما  بگویید  حدود دم  حضرت والا  باید معلوم  باشد ؛

زیرا من هر کجا پا می گذارم ، دم  حضرت والا  است !

ذمّ شبیه به مدح

شعر صباي كاشانی در ذمّ صدر اصفهانی ( صدراعظم فتحعلی شاه ) كه در مثنوي تحفة العراقين گفته :

     ای  طاير عيسی آفرينش          وي طاير عيسوی به بينش    

     هر چند به دهر بی مثالی          شيرين كن  بدره ی هلالی     

     ديدار تو را به خواب ديدن            باشد به وصال در رسيدن    

 

( مرغ عيسی : خفّاش بود كه كور است . و در قصص گفته اند كه چون عيسی در موقع خلق اين مرغ ، مقعدش را فراموش كرده بود ، فوراً مرد.

بدره ی هلال : خربزه است كه با كود ، شيرين می شود.  

و نکته ی سوم در این شعر : می گويند اگر كسی در خواب مدفوع ببيند ، به مراد خود می رسد . )

صدر اصفهانی مردی بی سواد بود و به خيال اين كه صبا او را مدح كرده است ، سيصد تومان به او صله داد .